Plaquette

De plaquette in de Singelkerk in Amsterdam herinnert aan de vier leden van de Doopsgezinde Gemeente die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen om het leven zijn gekomen.

De namen van de vier slachtoffers luiden: André du Croix, Gijsbert Johan Gorter, Albert Keuter en Wieger Teun Dick Smit.

De doopsgezinde predikanten Albert Keuter en André du Croix waren beiden actief in het verzet. Keuter was lid van een groep die neergeschoten geallieerde piloten terug naar Engeland terugsmokkelde via Frankrijk en Spanje. Du Croix was betrokken bij allerhande ondergrondse acitiviteiten, waaronder het onderbrengen van onderduikers. Keuter werd op 4 januari 1944 samen met zijn oudste zoon gearresteerd op het station in Meppel. Du Croix werd in april 1944 gearresteerd. De predikanten ontmoetten elkaar weer in kamp Vught, waar zij (tegen het verbod van de Duitsers) geestelijke bijstand verleenden aan andere gevangenen. Ze probeerden hiermee het moreel onder de gevangenen hoog te houden. Begin september werden ze op transport gesteld naar Sachsenhausen. Daar werden ze tewerkgesteld in de vliegtuigenfabriek Heinkel. In februari 1945 kwamen Du Croix en Keuter aan in het concentratiekamp Bergen-Belsen. De twee predikanten overleden daar op 10 maart 1945.

De student Gijsbert Johan Gorter was ook actief in het verzet. Op 8 maart 1945 werd hij gefusilleerd als represaille tegen de aanslag op Rauter, het hoofd van de Duitse politie. In totaal kwamen bij deze repressaille-actie 263 mensen om het leven.

Wieger Teun Dick Smit weigerde in 1943 de loyaliteitsverklaring te tekenen die van studenten werd geëist. Als straf werd hij tewerkgesteld in een Duitse wapenfabriek. Hij weigerde het werk om godsdienstige en patriottische redenen. Hij werd hierom in september 1943 gearresteerd en op transport gesteld naar kamp Lahde. Hier overleed hij op 17 november 1943.

Onthulling

Het monument is onthuld op 4 december 1949.

Vorm en materiaal
De plaquette in de Singelkerk in Amsterdam is uitgevoerd in hout.

Tekst
De tekst op de plaquette luidt:

‘TER GEDACHTENIS AAN:
ALBERT KEUTER
ANDRÉ DU CROIX
GIJSBERT JOHAN GORTER
WIEGER TEUN DICK SMIT
GEVALLEN IN DE STRIJD VOOR
VRIJHEID EN RECHT.

1940-1945

“ZALIG DE VERVOLGDEN
OM DER GERECHTIGDHEID WIL
WANT HUNNER IS HET
KONINKRIJK DER HEMELEN”

MATTHEÜS 5:10’.